
به گزارش خزر، صحبت درباره ۱۴۰ میلیون تراکنش در ماه است که در سال به عددی بیش از یک و نیم میلیارد تراکنش میرسد؛ تراکنشهایی که بانکها خواستار عبور آن از مسیر خود هستند و بقای خود را در گرو آنها میبینند و ظاهرا بانک مرکزی هم هوادار مطلق ایشان است! به گزارش «تابناک»؛ شاید […]
به گزارش خزر، صحبت درباره ۱۴۰ میلیون تراکنش در ماه است که در سال به عددی بیش از یک و نیم میلیارد تراکنش میرسد؛ تراکنشهایی که بانکها خواستار عبور آن از مسیر خود هستند و بقای خود را در گرو آنها میبینند و ظاهرا بانک مرکزی هم هوادار مطلق ایشان است!
به گزارش «تابناک»؛ شاید درباره سرویس USSD چیز زیادی نشنیده باشید، ولی بعید است درباره خدمات پرداخت بر بستر تلفن همراه بی اطلاع باشید. منظور استفاده از سامانههای پرداخت است که با «*یک عدد#» (ستاره-یک عدد خاص-مربع) شناخته میشوند و روز به روز اقبال عموم به آنها افزوده میشود.
یکی از روشهای مدرن پرداخت که چند سالی است در کشورمان باب شده و به مدد تبلیغات تلویزیونی و محیطی و سادگی بسیار استفاده از آنها، توانسته محبوبیت زیادی به دست آورد و بسیاری از مردم را برای انجام اموری مانند پرداخت قبوض یا خرید شارژ، بی نیاز از مراجعه به بانکها، خودپردازها و یا مغازهها کند؛ مسیری که تا چندی پیش کامل از بانکها و مغازهها عبور میکرد. به این صورت که اگر کسی قصد خرید شارژ داشت، میبایست روانه مغازه میشد و اغلب با قیمتی بالاتر آن را خریداری میکرد یا برای پرداخت قبوض مجبور بود به بانکها سر زده و در بهترین حالت، از دستگاهها خودپرداز یا بعضا پوزهای نصب شده به این منظور در شعبات استفاده کد، ولی هم اکنون همه این کارها با گوشی تلفن همراه و وارد کردن چند عدد مقدور شده است.

روش راحتی که ۲۴ ساعت شبانه روز میتوان از آن بهره برد و با تعطیلی مغازهها یا از کارافتادن خودپردازها یا قطع شبکه شتاب، مسدود نمیشود و از آن مهم تر، برای طی کردن آن به گوشیهای هوشمند هم نیاز نیست. کافی است یک تلفن همراه و رمز دوم کارت بانکی (و نه حتی اطلاعات دیگر کارت بانکی مانند cvv۲ و تاریخ انقضا) را داشته باشید و تمام!
مسیری که اگر از جمله مشتریانش هستید و با آن به راحتی رسیدهاید، حتما بخشنامه اخیر بانک مرکزی برایتان جالب توجه و حتی شاخ درآور خواهد بود؛ بخشنامهای که از برچیده شدن بخش بزرگی از خدمات این سیستم پرداخت از چهار روز دیگر (۱۵ بهمن ماه ۹۶) خبر میدهد و دلیل آن را هم (با تعارضی عجیب) ناامن بودن این بستر ارائه خدمات عنوان میکند.
ناامن بودن بستری که روزانه حدود ۵ میلیون تراکنش در آن انجام میشود و ماهانه ۱۴۰ میلیون و سالانه بیش از ۱.۶ میلیارد تراکنش را میزبانی میکند و بر خلاف ادعای مدیران بانک مرکزی، حتی یک مورد لو رفتن اطلاعات بانکی در بستر آن رخ نداده است؛ ادعایی که میشود با مراجعه به گزارشهای پلیس فتا یا گزارشهای بانکی یا حتی جستوجو در اینترنت به درستی و نادرستی اش پی برد و شگفت زده شد.
اینجاست که باید پرسید چرا این شیوه پرداخت یک شبه ناامن شد و ادعای بانک مرکزی مبنی بر ناامن بودن این شیوه از کجا آمده است؟ سؤالی کلیدی که پاسخ برخی مدیران شرکتهای ارائه دهنده این نوع خدمات به آن بسیار جالب توجه است؛ پاسخهایی که حکایت از اتفاقاتی بزرگ در این زمینه دارد و میتوان به کمک آنها چرایی این تصمیم در بانک مرکزی را حدس زد!
یکی از فعالان در این عرصه پرداخت در پاسخ به پرسشمان درباره چرایی تصمیم بانک مرکزی برای محدود کردن این نوع خدمات پرداخت میگوید: «اول از همه باید به این نکته اشاره کنم، این نخستین بار نیست که بانک مرکزی چنین تصمیم شائبه برانگیزی گرفته می شود و پیشتر نیز این کار را انجام داده است. دو سال پیش، مدیران بانک مرکزی با دستاویز امنیت، به این محصول نسل دوم مخابرات تاختند که منجر به شکل گیری جلسات متعددی شد و در نهایت با ارائه یک سامانه در بانک مرکزی و اعمال برخی محدودیتها پایان یافت.
از جمله آن محدودیتها، اعمال سقف دویست هزار تومانی برای پرداخت در این بستر و ممنوع کردن اعمالی مانند ماندهگیری و تبادلات بینبانکی بود و بحث امنیت هم با رونمایی بانک مرکزی از سامانه «پیوند» مرتفع شد. اپراتورها و ارائه دهندگان این خدمات هم با محدودیتها کنار آمده و به فعالیتهای خود ادامه دادند که نتیجه آن، افزایش روزافزون تراکنشها در این بستر بود، به گونهای که از سه میلیارد تراکنش در سه سال اخیر، به سالی یک و نیم میلیارد تراکنش در سال جاری رسیدهایم.
شمار بسیار بالای تراکنش و اقبال شدید مردم به استفاده از این شیوه پرداخت است که مسئولان بانکی را نگران کرده و موجب شکل گیری بخشنامه جدید بانک مرکزی شده، چون ایشان میترسند با رونق بیشتر USSD، بانکها ورشکست شوند و بنا بر آن میخواهند با دستاویز قرار دادن بحث امنیت که برای مردم بسیار اهمیت دارد، این تراکنشها را به بانکها برگردانند و مانع از ورشکست شدنشان شوند.»
